HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel hakkındaki dokunulmazlık dosyası TBMM Adalet Anayasa Karma Komisyonu'na havale edildi. Güzel’in dosyasından sonra Meclis’te bekleyen kaç dokunulmazlık dosyası oldu? Bu dosyaların partilere göre dağılımı nasıl? Süreç bundan sonra nasıl işleyecek?
TBMM'de Toplam Fezleke Sayısı Kaç? Partilere Göre Dağılımı Nasıl?
mecliste.org'un araştırmalarına göre TBMM Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu'nda 27. yasama döneminde bekleyen dokunulmazlık dosya sayısı 1478. Ana muhalefet partisi CHP'nin 267, HDP'nin 1119, İYİ Parti'nin 13, Ak Parti'nin 15 ve MHP'nin 11 dosyası bulunuyor.
Süreç Nasıl İşleyecek?
Anayasa Komisyonu Başkanı ve Anayasa Adalet Karma Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, HDP Milletvekili Semra Güzel’in dosyasını görüşmek üzere, 20 Ocak Perşembe günü Karma Komisyonu toplantıya çağırdı.
TBMM'ye gelen dokunulmazlık fezlekeleri, TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyon'a sevk ediliyor. Komisyon, bu fezlekelerden görüşülmesini istediğini öne çekebiliyor. Karma Komisyon bünyesinde 'Hazırlık Komisyonu' kuruluyor bu komisyon dosyayı bir ayda karara bağlıyor. Dosyası görüşülen milletvekiline verilecek süre içinde sözlü ya da yazılı savunması istenecek.
Hazırlık Komisyonu çalışmalarını tamamladıktan sonra Karma Komisyon toplanıp, dosyayı görüşerek oylayacak. Komisyonun dokunulmazlığın kaldırılması yönünde karar vermesi halinde dosya, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek ve nihai karar verilecek.
Meclis İçtüzüğü’nde İlgili Maddeleri Neler?
Yasama dokunulmazlığının kaldırılması istemi ve görüşüleceği komisyon
MADDE 131- Bir milletvekilinin veya görevleriyle ilgili olmayan suçlardan dolayı Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanların dokunulmazlığının kaldırılması hakkındaki istemler Başkanlıkça, Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyona havale edilir.
Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyonun Başkanı, Başkanvekili, Sözcü ve Kâtibi, Anayasa Komisyonunun Başkanı, Başkanvekili, Sözcüsü ve Katibidir.
Hazırlık Komisyonu ve görüşmeleri
MADDE 132- Karma Komisyon başkanı, dokunulmazlık dosyalarını incelemek üzere her siyasî partinin hazırlık komisyonuna verebileceği üyeleri arasından ad çekme suretiyle beş üyeli bir hazırlık komisyonu teşkil eder.
Hazırlık komisyonu kendine gizli oyla bir başkan ve sözcülük görevini de yapacak bir kâtip seçer.
Bu komisyon bütün kağıtları inceleyip gerekirse o milletvekilini, Cumhurbaşkanı yardımcısını veya bakanı dinler; tanık dinleyemez.
Hazırlık komisyonu raporunu göreve başlamasından itibaren en geç bir ayda verir.
Bu rapor Karma Komisyonda bir ayda sonuçlandırılır.
Karma Komisyon raporu
MADDE 133- Karma Komisyon, hazırlık komisyonunun raporunu ve eklerini görüşür. Karma Komisyon dokunulmazlığın kaldırılmasına veya kovuşturmanın milletvekilliği, Cumhurbaşkanı yardımcılığı veya bakanlık sıfatının sona ermesine kadar ertelenmesine karar verir.
Karma Komisyon raporu, kovuşturmanın ertelenmesi şeklinde ise Genel Kurulda okunur. On gün zarfında bu rapora yazılı olarak itiraz edilmezse kesinleşir.
Rapor, dokunulmazlığın kaldırılması şeklinde ise veya üçüncü fıkra gereğince itiraz edilmişse Genel Kurulda görüşülür.
Kovuşturma ertelenmiş ve bu karar Genel Kurulca kaldırılmamış ise, dönem yenilenmiş olsa bile milletvekilliği sıfatı devam ettiği sürece ilgili hakkında kovuşturma yapılamaz.
Savunma Hakkı
MADDE 134- Dokunulmazlığının kaldırılması istenen milletvekili, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan isterse hazırlık komisyonunda, Karma Komisyonda ve Genel Kurulda kendini savunur veya bir üyeye savundurur.
Savunma için çağrıda bulunulan milletvekili, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan davete uymazsa evrak üzerinde karar verilir.
Son söz her halde savunmanındır.
Dokunulmazlığının kaldırılmasını üyenin bizzat istemesi yeterli değildir.